Samen sta je sterker dan alleen!

Een tiental jaren geleden gaf ik ook al eens voorlichting over mensenhandel en seksuele uitbuiting. Ik was toen nog bezig met het justitiële traject rondom mijn mensenhandelaar en schreef een blog over mijn ervaringen tijdens de aangifte en de rechtszaken. Ook hield ik me destijds bezig met Twitter en deelde mijn blogs daar om aandacht te vragen voor het fenomeen seksuele uitbuiting en om bewustzijn te creeren voor mensenhandel.  

Al snel leerde ik andere slachtoffers mensenhandel kennen en bouwde ik een klein netwerk op van mensen met hetzelfde doel als ik. Er waren een aantal slachtoffers van seksuele uitbuiting die met hun eigen ervaringen voorlichting gaven op scholen, bij instellingen, bij hulporganisaties enz. Maar al die ervaringsdeskundigen deden dit vooral op hun eigen manier. 

Niet iedereen wist helaas goed uit te leggen waardoor ze nu eigenlijk bij hun mensenhandelaar waren belandt. Of waarom ze zo lang bij hun mensenhandelaar waren gebleven. Of waarom ze terugvielen op hun loverboys als ze ogenschijnlijk hulp aangeboden kregen. Daardoor zag ik vaak interviews waarin slachtoffers, die, op de vraag waarom ze in handen kwamen van een loverboy, antwoordden dat ze "gewoon verliefd waren en zoveel van hun loverboy hielden dat ze bleven of terugkeerden."

Hiermee deden ze voor mijn gevoel tekort aan het proces dat gepaard gaat met het fenomeen loverboys. Er steekt veel meer achter dan het feit dat een meisje gewoon verliefd is geworden. Hierdoor werd er een verkeerd beeld geschetst van slachtoffers van loverboys. Steeds vaker hoorde ik in de media signalen dat meiden die voor loverboys vielen naïef waren, zich door cadeautjes lieten inpakken en in verliefdheid alles over hadden voor de loverboy. En toegegeven: Doordat slachtoffers in interviews geen goede uitleg konden geven over het hoe en waarom ze bij een loverboy waren belandt, niet spraken over de methode loverboy maar over verliefdheid, was dit beeld niet gek. Voor buitenstaanders is zonder goede uitleg over het proces achter loverboys, moeilijk grip te krijgen op deze term. 

Het zorgde ervoor dat slachtoffers te maken kregen met victim blaming. Wat er voor zorgde dat steeds meer slachtoffers zwegen. Op Twitter werd ik naar aanleiding van mijn blogs vaak benaderd met woorden als: Was je niet gewoon naïef? Je wist toch met wat voor types je je inliet, doelend op de afkomst van mijn mensenhandelaar en kreeg ik regelmatig te horen: Je was gewoon verliefd en deed graag wat hij van je vroeg. Hij zal je wel gedumpt hebben en nu ben je uit op wraak. De negatieve reacties waren niet te zuinig en menig criticus liet geen spaan van me heel. Het was vooral knokken om maar duidelijk te krijgen dat ik nooit verliefd was geweest, dat ik nooit cadeautjes had ontvangen en dat ik in een situatie was terecht gekomen waar ik zelf van te voren nooit van had verwacht dat het mij kon overkomen. Ik, welbespraakte, intelligente meid als ik was, herkende mezelf totaal niet in het beeld wat er geschapen werd over slachtoffers van seksuele uitbuiting.

De negativiteit die ik over me heen kreeg was zodanig dat ik uiteindelijk moest besluiten om te stoppen met voorlichting en interviews geven. Ik had te weinig energie om te moeten knokken tegen victim blaming en ik voelde me nog niet voldoende gesterkt om dit allemaal aan te kunnen. Ik zat zelf nog in het verwerkingsproces en trok me de victim blaming persoonlijk heel erg aan. Ik wilde het wel uitschreeuwen dat deze meiden die het beeld van verliefdheid naar buiten brachten, niet het hele verhaal vertelden. 

Ja misschien waren ze wel verliefd geweest op hun loverboy, maar ze vergaten te vermelden dat deze loverboys al op voorhand met slechte intenties juist hen hadden uitgezocht om verliefd te worden. Dat ze de juiste karaktertrekken hadden om tot slachtoffer te worden gemaakt. Karaktertrekken als: Goed willen zijn voor iedereen, zich wegcijferen zelfs als ze daar zichzelf tekort mee doen en hulpvaardig zijn. En dat ze vaak in een thuis situatie zaten die om welke reden dan ook niet stabiel was, denk hierbij aan financieel minder bedeelde thuissituatie's, thuissituatie's waarin ouders zo druk waren met hun kop boven water houden dat ze weinig zicht hadden op wat hun kids nodig hadden, thuissituaties waar psychische ziekte, verslaving of verwaarlozing aan de orde is, thuissituaties waar geen vaderfiguur bescherming biedt. Dat juist deze mix van deze karaktertrekken in combinatie met de instabiele achtergrond hét recept vormden om kwetsbaar te zijn voor mensen met slechte intenties en dat deze mensen met slechte intenties juist een radar leken te hebben voor dit soort kwetsbare mensen. 

En ik in mijn eentje kon dat wel beweren, maar doordat ieder slachtoffer in interviews hun eigen verhaal bracht, was ik maar een einzelganger en leek mijn verhaal ten onder te gaan in de vele niet complete verhalen van anderen. Dus gaf ik destijds op. 

Toen ik dan ook dit jaar mijn voorlichting weer wilde gaan oppakken, was mijn grootste angst dan ook eigenlijk dat ik bang was dat ik weer in mijn eentje zou moeten knokken om de wereld duidelijk te maken waarom slachtoffers van seksuele uitbuiting nu eigenlijk echt slachtoffer werden. Ik zocht op internet naar andere slachtoffers van mensenhandel die nu voorlichting gaven over seksuele uitbuiting en vond naast verscheidene ervaringsdeskundige die in hun eentje voorlichting gaven een website waar ik heel blij van werd. Namelijk platform HOPE.

Een platform waar een groep slachtoffers van seksuele uitbuiting hun ervaringen bundelden en gezamenlijk een stem vormen in de aanpak van seksuele uitbuiting en de bejegening van slachtoffers. Ze hadden een oproep geplaatst waarin ze nog op zoek waren naar ervaringsdeskundigen die zich wilden aansluiten bij hun platform en ik aarzelde dan ook niet om ze direct een mail te sturen. 

Een platform als HOPE is in mijn ogen precies wat nodig is om een juist  beeld te krijgen van wat slachtofferschap seksuele uitbuiting inhoudt en wat er nodig is om bewustzijn te creëren voor seksuele uitbuiting, zonder dat er een verkeerd beeld ontstaat over dat slachtofferschap. Door gezamenlijk na te denken over wat er nodig is ten aanzien van slachtoffers, heb je meerdere ervaringen en met zijn allen kun je een eenduidig beeld scheppen. En worden alle aspecten veel beter in kaart gebracht. Al die losse verhalen over slachtofferschap zullen vast iets van bewustzijn creëren, maar gezamenlijk bereik je uiteindelijk veel meer, daar ben ik van overtuigd. 

Ik heb me dan ook aangesloten bij het platform. Eens per twee weken overleggen we alle ontwikkelingen die er zijn op het gebied van seksuele uitbuiting. Eens per kwartaal zetten we akties uit om meer zichtbaarheid te creëren voor het platform om op die manier een gezamenlijk standpunt in te nemen ten aanzien van seksuele uitbuiting, slachtofferschap en de bejegening van slachtoffers. Samen denken we na over zaken als hoe we beleidsmakers en organisaties kunnen ondersteunen in het signaleren, begeleiden  en hulpverlening bieden aan slachtoffers. Maar ook hoe er meer bewustzijn kan worden bewerkstelligd en hoe slachtoffers het beste benaderd kunnen worden. Dit alles met als doel het verbeteren van de positie van slachtoffers in de allerbreedste zin van het woord. 

We hebben samen één doel voor ogen en dat is precies wat nodig is om een goed beeld te scheppen voor mensen die zelf niet die ervaringen hebben meegemaakt. 

Ik ben trots dat ik daar deel van uit mag maken. Samen staan we namelijk veel sterker dan alleen!