Nooit liefde gekend

In mijn jeugd ben ik opgegroeid in een vrij liefdeloze omgeving. Mijn moeder, die door haar rotjeugd, waarin ze, na de dood van haar moeder, thuis vooral gebruikt werd als surrogaat moeder en huishoudster, had weinig liefde gekend. Er zijn zelfs geruchten dat haar vader haar misbruikt zou hebben, maar mijn moeder heeft dit nooit bevestigd, noch ontkent. Ze wist het gewoonweg niet meer. Door alle trauma's uit haar jeugd, heeft ze veel weggestopt, maar één ding was zeker, liefde heeft ze niet gekend.

En daardoor wist ze ook niet hoe ze dit moest geven. Ze ontwikkelde al snel een alcoholprobleem in haar eerste huwelijk, van horen zeggen, dronk ze al in de zwangerschap van mijn jongere zusje. En dat ontwikkelde zich naar mate de jaren die volgden in serieus alcoholisme. Haar eerste huwelijk, die met mijn vader was een drama. Ze was met hem getrouwd om uit de hachelijke thuissituatie te ontsnappen en al snel werden ik en mijn zusje geboren. Mijn moeder besloot tien dagen na de geboorte van mijn zusje te scheiden van mijn vader. Ze hield niet van hem. En ik heb me zelfs lang afgevraagd of ze hem haatte. Ook aan ons kinderen liet ze weinig liefde zien. Waarschijnlijk een combinatie van niet weten hoe dat te geven en de alcohol die haar gevoelens verdrongen, maar ik heb mijn moeder eigenlijk nog nooit ik hou van jou horen zeggen. Niet tegen mij, niet tegen mijn zusje, niet tegen mijn vader. Ze kon dat gewoon niet.

Zelfs toen ik haar om hulp vroeg na mijn gedwongen abortus, kon ze me niet vasthouden, kon ze me niet troosten of hulp bieden en als ik er ruzie om maakte, omdat ik het niet begreep en haar voor haar voeten gooide: ”Maar mam, je hebt me 9 maanden gedragen!” Antwoordde ze ijskoud: ”Ja, en? Of “Ja, maar...” Ze kon het echt niet over haar lippen krijgen. En een antwoord waarom niet, bleef uit. Als kind, maar ook op latere leeftijd heeft me dat veel verdriet gedaan en heeft het me eenzaam laten voelen. Heel eenzaam. Ook al heb ik altijd geprobeerd begrip te hebben voor haar verleden en de waarschijnlijke oorzaak van het waarom ze geen liefde kon geven. Het stak toch. Ik heb altijd zielsveel van mijn moeder gehouden. Op 6 jarige leeftijd, na de scheiding tussen mijn ouders, probeerde ik mijn moeder gerust te stellen als ze verdrietig was. “Als ik later groot ben mama, dan trouw ik met jou.” Woorden die ik vaak tegen mijn moeder heb gezegd, en die er voor zorgden dat mijn moeder haar tranen droogde. En toen nog de kracht gaven om het leven weer even aan te kunnen, ook al was dat vaak met haar biertje als hulpmiddel.

Toen ik bij mijn mensenhandelaar zat, durfde ik niet te vluchten. Bang dat mijn moeder er aan onder door zou gaan als ik aan de andere kant van het land zou gaan wonen. Toen ik uiteindelijk met mijn pasgeboren dochter wel moest vluchtten om haar veiligheid te garanderen, werden mijn angsten werkelijkheid en belandde ze met een delirium in het ziekenhuis. Ze zat in een psychose die maar liefst bijna twee weken duurde. Werd vastgebonden, aan haar bed omdat ze andere patiënten lastigviel in haar psychoses. Ik bezocht haar met mijn dochter, in de hoop dat het haar kracht zou geven, maar toen ik met mijn dochter haar kamer binnenliep, keek ze me met kwade ogen aan en riep: ”Dit is allemaal jouw schuld. Ga weg, ik wil je niet meer zien!” Ik ben gegaan. Met veel pijn in mijn hart en een schuldgevoel zo groot, maar waar ik niets mee kon. Ik had geen keus. Ik moest mijn eigen dochter beschermen tegen de grillen van mijn mensenhandelaar, haar vader, die me mijn hele zwangerschap had gedreigd mijn dochter te ontvoeren naar zijn vaderland. Ook al zat mijn moeder op dat moment in een psychose, ik trok me de woorden, Het is allemaal jouw schuld, heel erg aan. Ik had haar in de steek gelaten. Ik had voor mezelf en de veiligheid van mijn dochter gekozen. Was ver weg gaan wonen en kon niet meer voor haar zorgen. En nu zat ze in deze situatie. Misschien was het ook wel mijn schuld.

Mijn eigen moederschap en mijn dochter leerden mij dat ik geen liefde had gekend. Het gevoel wat ik vanaf de geboorte voor haar voelde, de kracht die zij mij gaf om mijn leven in goede banen te willen leiden, om haar veiligheid en stabiliteit te bieden, leerden mij dat mijn moeder niet echt de juiste keuzes in het leven had gemaakt. Dat ze zichzelf ergens onderweg was verloren, en haar dochters hiervan de dupe zijn geworden. Ik heb mijn dochter altijd beschouwd als mijn eerste ware liefde. Onvoorwaardelijke liefde ook. Ik houd van haar, hoe zij ook is. Ze is meervoudig gehandicapt en niets gaat als vanzelf. Ik ben haar rechterhelft, uit vanzelfsprekendheid, omdat ze niet beter weet en niets anders beseft. En ik? Ik hou van haar, ook al gaat niets als normaal. En ik zal er altijd voor haar zijn. Dat heb ik gezworen bij de geboorte, en dat heb ik de afgelopen 18 jaren als leidraad gehad in mijn leven. Door dat meisje, wat zo hard moet struggelen voor een normaal bestaan, leerde ik wat liefde is. Leerde ik, dat ik zelf eigenlijk geen liefde heb gekend. Maar leerde ik ook dat juist doordat ik geen liefde had gekend, mijn leven zo vreselijk chaotisch verlopen is.

Op jonge leeftijd leerde ik mannen te haten. Mijn moeder voedde mij op met de wetenschap: Mannen willen maar één ding. Seks. En als je ze dat geeft, dan is de liefde snel voorbij. Mijn moeder haatte haar vader, haatte haar eerste man en was niet in staat om liefde te geven. Laat staan om een gelijkwaardige relatie te hebben. Dit heeft ze ook mij en mijn zusje nooit geleerd. Ik had daardoor al heel jong een heel verkeerd beeld van mannen en seks. De stap in de prostitutie was dan ook zo gemaakt. Mannen willen maar één ding: Dan betalen ze me daar maar voor. Dan hield ik na de seks er in elk geval nog wat aan over. Een mooie broek, een fles parfum. Eenmaal in de prostitutie, was ik een goede prooi voor een mensenhandelaar. Ik was niet verliefd op mijn mensenhandelaar. Hij heeft mij niet hoeven te verleiden met cadeautjes. Een zakelijke deal was alles wat nodig was om mij op mijn plek te krijgen. Manipulatie en geweld, en de gesloten deal niet nakomen samen met geen stabiele thuisbasis of achterban waren vervolgens het perfecte recept om mij al die jaren op mijn plaats te houden. Pas toen ik mijn ware liefde vond, mijn dochter, vond ik de kracht om me uit die situatie los te werken. Te vluchten en voor mezelf te kiezen. Te leren dat wat ik tot dan had meegemaakt thuis, en bij mijn mensenhandelaar, niet hadden hoeven te zijn als ik überhaupt had geweten wat liefde was.

Ook na mijn mensenhandelaar heeft het nog jaren geduurd voordat ik begreep dat er ook gelijkwaardige liefde tussen mannen en vrouwen kan zijn. Mijn eerste relaties kwamen allen voort uit klanten uit de prostitutie. Want ook nadat ik vluchtte voor mijn mensenhandelaar bleef ik werkzaam in de prostitutie. Na acht jaren uitbuiting was het voor mijn gevoel het enige wat ik kon en was ik er alleen maar meer van overtuigd geraakt dat mannen echt maar op één ding uit zijn: En dat ze me daar maar gewoon voor moesten betalen. Ik papte aan met rijkere klanten en ging dan een relatie met ze aan. In de hoop dat ze me stabiliteit konden bieden kwa financiën, zodat ik mijn dochter kon verzorgen en niet altijd bezig hoefde te zijn met geld verdienen. Maar, al die relaties liepen kapot. Tja voorspelbaar achteraf. Want met een klant, die je eerst betaalde voor seks, kun je eigenlijk geen gelijkwaardige relatie opbouwen. Op het moment dat er onenigheid bestaat, zal hij altijd terugvallen op “waar hij je vandaan heeft gehaald en waar je vandaan komt”, en weg is de gelijkwaardigheid. En dat was dan vaak ook het einde van de relatie. Ik had geen enkele behoefte aan de rest van mijn leven benaderd te worden als die “hoer”, en kon ondanks alles en met dank aan mijn seks-voor-geld-kunstje-zonder-gevoel heel goed voor mezelf en mijn dochter zorgen. Al was dat zwaar. Dat liever dan altijd maar de onderdanige dame te moeten blijven voor een man, die niet het beste met mij en mijn dochter voor had. Mijn liefde voor mijn dochter en me bewust zijn van het feit dat ik haar stabiliteit moest bieden, gingen altijd voor dit soort relaties. Al was dat soms heel eenzaam. Zeker met feestdagen, wanneer ik andere families samen zag komen, om deze speciale dagen te vieren, alleen met mijn dochter thuis zat, en ons leven iedere dag hetzelfde was: Geïsoleerd, vol zorgen om haar gezondheid, zonder een familie om op terug te vallen. Die feestdagen waren het lastigste, de rest van het jaar, zette ik mijn verstand op nul en was het vooral overleven. Zorgen dat ik de rekeningen kon betalen, zorgen dat ik iedere dag mijn dochter eten kon geven, zorgen dat ik haar kon blijven verzorgen. Dan had ik bijna geen tijd om stil te staan bij het verdriet wat ik ervan had.

Het was dan ook een wonder dat ik op mijn 38e verliefd werd. Nee niet op een klant, maar op een man die ik had leren kennen via een dating-app. Een normale man. Die niet alleen maar uit was op seks, maar waar ik naarmate ik langer met hem omging, herkende dat hij diezelfde eenzaamheid kende, die ik ook had. Die niet alleen oud wilde worden, die keihard werkte, zeg maar gerust een workaholic was, maar verder min of meer doelloos door het leven ging. Net als ik. Doelloos in de zin van, geen doel voor ogen voor de lange termijn, hopende een leuke partner te vinden om samen het leven mooier te maken. Hij had een zoon, waar hij eens in de twee weken een weekend van genoot, en dat was eigenlijk het enige waar hij voor leefde. Net als ik, voor mijn dochter.

Onze relatie werd serieuzer en voor het eerst in mijn leven kon ik mezelf bij iemand zijn. Deze man accepteerde alles aan mij. Mijn verleden, maar ook mijn heden als sekswerker nam hij voor lief. Mijn trauma's steunde hij me in. Als ik badend in het zweet 's nachts wakker werd, sloeg hij een arm om me heen en was hij er voor me. Als ik verdriet had om mijn dochters handicaps en het levend verlies waar ik doorheen ging, luisterde hij naar me. Maar ook accepteerde hij mijn dochter als zijn eigen dochter, ook al had ik hem gezegd dat hij door haar waarschijnlijk altijd op de 2e plek zou staan. Al snel gingen we samenwonen. Dit ging niet zonder slag of stoot. Zijn familie kon mijn sekswerk niet waarderen en ook zijn zoon, bleef weg, nadat familie hem vertelde dat zijn vader de verkeerde keus maakte om met mij verder te gaan in het leven. Toch bleef deze man staan voor mij en mijn dochter. Hij hield van mij, onvoorwaardelijk, zoals nog nooit iemand van mij gehouden had. En mijn gevoel voor hem? Groeide met de dag dat we samen waren. Nee dat was niet makkelijk, want hoe zorg je dat een relatie gelijkwaardig verloopt, als je dat zelf in je leven nog nooit hebt geleerd? Het was zeker niet makkelijk. En er zijn echt wel momenten geweest dat ik heb willen opgeven. Omdat teruggaan in wat ik ken, makkelijker en veiliger voelde, dan me openstellen voor deze man. Maar zijn onvoorwaardelijke liefde en zijn onvermurwbare overtuiging met mij door te willen gaan, zorgden dat ik daar dan toch iedere keer weer aan toegaf en we samen zochten naar een weg om om te gaan met de struggels die er op dat moment waren. We hebben samen veel verdriet gehad, om mijn verleden, om zijn familie, om het wegblijven van zijn zoon. Maar we besloten door te gaan, omdat wij met elkaar oud willen worden, omdat samenzijn voelt als thuiskomen. Omdat we elkaar volledig accepteren zoals we zijn. Onszelf.

Voor hem hoef ik me niet anders voor te doen dan ik ben. Wil ik in mijn kloffie op de bank hangen en huilen, dan is hij daar en houdt van mij. Als hij chagrijnig is, snurkend op de bank ligt te slapen, of niet in zijn hum is, dan mag dat en houd ik van hem. Zielsveel ook. Het gevoel wat deze man mij geeft heb ik nog nooit eerder gevoeld voor een man. Het is een totaal andere liefde dan de liefde voor mijn dochter, maar het is ook een vorm van liefde, zo heb ik geleerd. En een liefde die ik mag accepteren. Een liefde die ik mag krijgen. Maar ook zeker een liefde die ik heb te geven. Die hij van mij mag krijgen. De manier waarop hij voor mij koos, onvoorwaardelijk. Zo kies ik ook voor hem. Op een gelijkwaardige manier. Met respect voor elkaars zijn. En jeetje wat voelt dat fijn. Dat ik dat mag ervaren, voelt als een wonder. Wie had dat ooit gedacht?

Mijn dochter is vorig jaar uit huis gegaan. Doordat ze achttien jaar is bijna, en de zorg voor haar na achttien lange jaren te zwaar werd heb ik die keuze moeten maken. Uit liefde voor haar, en om de liefde tussen ons te bewaren is het beter als ik de zorg uit handen geef. Ook al valt het zwaar en voelt het als haar in de steek laten op sommige momenten. Ik besef me dat het nu ook tijd wordt om aan de liefde voor mezelf te gaan denken. Ik mag, op 46 jarige leeftijd, na bijna een halve eeuw voor anderen leven, ook van mezelf houden en voor mezelf leven. Ik heb niet alleen maar de plicht om te zorgen voor mijn dochter, ik heb ook de plicht om te zorgen voor mezelf. En mezelf een leven te gunnen. Hoe lang mijn dochter nog zal leven is al die jaren een onzekere factor geweest. En jarenlang riep ik dat als mijn dochter haar laatste adem uit zou blazen, ik ook niet meer hoefde te leven. Mijn nieuwe partner had daar begrip voor, hoeveel verdriet hem dat ook deed. Dat trauma ook nog overleven, zag ik gewoonweg niet zitten. Maar sinds ik mijn nieuwe partner heb leren kennen, kwam daar heel langzaam verandering in. Doordat ik weet dat deze man mij zou steunen waar hij kan en van me zou houden, ook als ik na de dood van mijn dochter in een diep dal zou raken, er voor me zou staan en me er door heen zou slepen, is de gedachte veranderd van, dan hoeft het niet meer in, dan zou ik voor hem mijn uiterste best doen om ook dat trauma te verslaan. Want als iemand zijn uiterste best voor mij doet, al die jaren al, dan is hij het wel. En hij verdient het om voor te vechten, zoals ook hij voor mij al jaren vecht en onvoorwaardelijk blijft staan.

Afgelopen maandag zijn we getrouwd. In ons casual kloffie, hebben we elkaar het ja-woord gegeven bij de gemeente. Wie had ooit gedacht dat ik ooit nog eens het ja-woord zo overtuigend zou zeggen, tegen een man in mijn leven. Tegen een echte liefde in mijn leven. Ik had het me in elk geval niet kunnen bedenken. Maar ik weet nu, echte liefde bestaat. Ik ben het ook waard die te mogen ontvangen.